Unsur Intrinsik Drama Madura

Unsur Intrinsik Drama Madura

Unsur Intrinsik Drama Madura Èngghi ka’ ḍinto aropa’aghi bâgiyân-bâgiyân ḍâri naskah sastra sè aghânḍhu’: tema, alur otabâ ongrodhânna kadhâddhiyan è ḍâlem carèta, tokoh (tokoh cerita), perran, carana akanḍhâ tor bulângan beccè’ salastarèna ngoladhi drama panèka. 

 Unsur Intrinsik Drama Madura

1. Tema

Tema adalah pokeddhâ carèta sè bhâḍhi ècarèta’aghi saè nyata otabâ ta’ nyata. Mènorot ḍhâbuna Nurgiyantoro (1995) tema bâḍâ ḍuwâ’: 

a. Tema mayor: pokeddhâ carèta sè ècarèta’aghi ngabidhi ḍâri aḍâ’ sampè’ ka bingkèng. 

b. Tema minor: pokeddhâ carèta tambâ’ân sè biyâsana èselsessellaghi ghân nè’-sakonè’ ta’ kantos èpalastarè. 

2. Alur/ plot

Alur/ plot: mènorot ḍhâbuna Ghazali (2001) sè ampon nokèl ḍâri Dietrich (1960), pangartèyanna plot èngghi panèka ongrodhânna kadhâddhiyân sè bâḍâ è ḍâlem carèta. Kadhâddhiyân ghellâ’ èyongrot ngangghuy ongrodhân sabâb-pangghibât (sebabakibat), molaè ḍâri kadhâddhiyân sè ḍâ’-aḍâ’ kantos carèta sè kèngbingkèng kadhibi’: bâgiyân carèta sè ḍâ’-aḍâ’ biyasana ghi’ ta’ salekko, nangèng sajân abit sajân rowet kantos tokoh cerita kodhu mongkasè carètana. Ḍi-buḍina sala sèttongnga tokoh cerita èpakala. Mètorot pamangghina Sudjarwadi (2005), alur/ plot è ḍâlem drama paḍâ sareng plot/alur prosa fiksi. Mèla panèka, alur/plot ngangghuy struktur plot akadhi è bâbâ panèka: 

a. Eksposisi otabâ Pengenalan : bâgiyânna carèta sè ngennallaghi pokpara sè èyaḍhebbhi sareng tokoh utama cerita, è ka’ḍimma kadhâddhiyânna, tor neng ghun ka’emma kadhâddhiyânna carèta ghellâ’. 

b. Pertikaian: tokoh utama cerita ngalami pokpara polana apadhu, abhungbhâng, otabâ ngabâjhi’i mosona ḍâri sabâb pamangghina otabâ pangaterrona ta’ èkasokanè. Padhuna tokoh utama ghellâ’ sajân abit sajân anakso kantos sè kaḍuwâ ta’ kennèng pellang sè makala’a otabâ matèbhâ’â mosona. Ḍi-buḍina lako, sala sèttongnga tokoh cerita kodhu kala.

c. Puncak otaba klimaks: neng è bâgiyân ka’ ḍinto tokoh cerita ambhâ’ patè sè makala’a otabâ matèbâsa mosona, bâjhi’na ampon ḍâpa’ ka bun-embunanna. Konflik ḍâlem carèta kasebbhut ampon klimaks, ampon ḍâpa’ ka poncana. Tokoh cerita sè amosowan kodhu motossaghi, “sèngko’ apa bâ’na sè kala”. 

d. Penyelesaian: aropa’aghi pongkasanna carèta sè ka’ ḍimma sala sèttongnga tokoh cerita sè mennang ngaollè sè ètojjhu. Kalamon sè mennang tokoh baik otabâ protagonis, tema carètana kodhu èpamonyè positif akadhi “ Sè bhenḍer ella tanto mennang bân sè dholim bhâkal kala.” Nangèng, manabi tokoh antagonis sè mennang, pokedhânna tema kodhu èpamonyè negatif akadhi “Ta’ ghâmpang ngaollè pangaterro mon ghun tarèkana korang ghuongghu.”

3. Tokoh tor penokohan: 

    Tokoh: Sèttong orèng sè èparcajâ ajhâlânnaghi carèta. Orèng ghellâ’ bâḍâ tor ngalakonè kadhâddhiyân sè bâḍâ è ḍâlem carèta kasebbhut. Mètorot bânnya’-buntenna kalakowan sè èjhâlânnaghi, tokoh èpantha dhâddhi tello’ macem: 

a. Tokoh utama otabâ tokoh sentral: orèng sè èparèngè pakon ajhâlânnaghi carèta molaè ḍâri awwâl kantos akhèrra carèta. Mèla panèka, tokoh otama ghellâ’ palèng segghut hadir è ḍâlem kadhâddhiyân sè bâḍâ è ḍâlem carèta. 

b. Tokoh bawahan: tokoh cerita sè ta’ patè noro’ amaèn è ḍâlem carèta kasebbhut. 

c. Tokoh latar: tokoh carèta sè namong dhâddhi bu-èmbu, opamaèpon dhunor (pembantu) otabâ tokang jâgâ kantor otabâ hansip. 

    Penokohan artèna bâbâtek sè èka’anḍi’ tokoh cerita. Bâḍâ tatello’ babâtegghâ tokoh cerita sè parlo èkaonèngè: 

a. Protagonis: tokoh cerita sè anḍi’ pakon abhillâi tema carèta sopajâ hasèl. È ḍâlem carèta, tokoh protagonis biyasana èpatemmo moso rèng-orèng sè lang-ngalangè hajhâddhâ. Patèngkanna rèng-orèng sè lang-ngalangè ghellâ’ sajân abit sajân sara. Biyâsana, tokoh protagonis arèya anḍi’ bâbâtek bhâghus. Dhâddhi maskèya ètarajhângngaghi kaalangan sè nyakè’è, ta’ tao tokoh protagonis jarèya sè pas anḍi’a pangaterro malessa ka mosona. 

b. Antagonis: tokoh cerita sè anḍi’ pakon atarèka sopajâ tema carètana ta’ hasèl. Tarèkana tokoh antagonis jarèya sajân abit sajân mapotek pèkkèranna tokoh protagonis. Biyâsana, tokoh antagonis arèya anḍi’ bâbâtek jhubâ’. 

c. Tritagonis: tokoh cerita sè èparèngè pakon mèsa tokoh protagonis sareng tokoh antagonis manabi ḍuwâ’ orèng ghellâ’ apadhu. Tarèka mèsa ḍuwâ’ orèng sè amosowan ghellâ’ èlakonè moso tokoh tritagonis manabi carètana ghi’ ta’ ḍâpa’ ka bâjâna obus otabâ marè. 

d. Latar/setting: Aropa’aghi bâgiyân sè sanget parlo, sabâb latar bisa nambâi katerrangan sapa saongghuna tokoh cerita. Latar kennengngan aghâmbharrâghi bâḍâ è ḍimma tokoh, mon kennengnganna aropa roma otabâ kantor, pas latar jârèya nodhuwaghi bâramma kabâḍâ’anna tokoh jârèya. Kalamon latarra sèttong panḍhâpa, pas nodhuwaghi jhâ’ tokoh cerita èntaran ka panḍhâpa.

Baca Juga : Unsur Ekstrinsik Drama Madura