Unsur Ekstrinsik Drama Madura

Unsur Ekstrinsik Drama Madura

Unsur Ekstrinsik Drama Madura Mènorot Cahyono (1985) bâgiyân ekstrisik drama, èngghi panèka bâgiyân sè bâḍâ èlowarra bâgiyân intrinsik, nangèng partèngkan ta’ jhujhuk bisa apangghibât ḍâ’ èssèna carètana. 

Mènorot Wellek bân Warren (1956) bâgiyân sè tamaso’ ektrinsik, è antarana: 

1. Kabâḍâ’ân subyektivitas kaoḍi’ânnâ sè ngarang kaprana bisa mempengaruhi, èssèna karanganna. 

2. Kabâḍâ’ân psikologis, jhughân bisa mempengaruhi karangan sè è bhâḍhi. 

3. Kabâḍâ’ân sakobhengnganna sè ngarang jhughân bisa mempengaruhi èssèna karangan èpon.

Unsur Ekstrinsik Drama Madura

Cem-macemma sebbhudhân neng drama 

1. action = lakon sè ètodhuwâghi sareng sè ngangghit carèta ka’angghuy èmolaè, dhinèng acting èngghi panèka carana (tèknik) amaèn. 

2. sutradara = orèng sè ngator sadhâjâ lakon

3. gesture = isyarat mabi tanang otabâ bhâdhân ka’angghuy majhârna’ maksod carèta 

4. movement = aghântè kennengngan bâkto neng sèttong kennengngan (gelanggang) 

5. protagonis = sè palèng otama ḍâri sadhâjâ sè amaèn. 

6. antogonis = moso neng ḍâlem ḍrama 

7. tritagonis = sè nengngaè protagonis sareng antogonis 

8. figuran = rèng – orèng paḍâ amaèn namong comna abhânto marajjhâ ḍrama sè èlakonnaghi.

Maos Patètè Tokèlan Drama è bâbâ panèka!

Sè ajhuwâl        : ”Ngèrèng Lè’ Èyatorè, tarnya’ sareng oto’ ghi’ seggher’ ” 

Dewi                : ”Saghintèlla bârampa tarnya’na ?” 

Sè ajhuwâl         : ”Ta’ larang Lè’ , coma lèma ratos ropèya”. 

Dewi                : ”Abbâ ghânèka larang Bhuk, torè jhâ’ rang-larang”. 

Sè ajhuwâl        : ”Jhâ’ aḍhâbu larang Lè’...oladhi bhârângnga, jhenno tor seggher.

Dewi                 : Mon tello ratos bârâmma ? 

Sè ajhuwâl         : ”Ḍu ma’ ghi’ ètabâr polè, maskè nyarèya sapasar panèka sè palèng moḍâ. 

Dewi                 : ”Ghi pon pa’ ratos, mon ta’ èparèngngaghi èngghi ampon... 

Sè ajhuwâl         :”Ngobângana saponapa ghintèl Lè’?” 

Dewi                 : ”Lèma’ ( mèlè ghintèlan tarnya’ lajhu majâr arghâna )” 

Sè ajhuwâl         : ”Sakalangkong Lè’ ( pas ngala’ tarnya’na saghintèl lajhu èbhes-ghibhessaghi ) Ghârus....ghârus èbelli prabân…ghârus…ghârus jhâ’ sampè’ abân… 

Dewi                 : “Hè … hè …. kaulâ pon ghâḍhuwân’ ana’ Bhu’…. Sè ajhuwâl : ”Ajhelling ka Dewi sambi aghellâ’ ”

Baca Juga : Unsur Ekstrinsik Drama Madura

Unsur Intrinsik Drama Madura

Unsur Intrinsik Drama Madura

Unsur Intrinsik Drama Madura Èngghi ka’ ḍinto aropa’aghi bâgiyân-bâgiyân ḍâri naskah sastra sè aghânḍhu’: tema, alur otabâ ongrodhânna kadhâddhiyan è ḍâlem carèta, tokoh (tokoh cerita), perran, carana akanḍhâ tor bulângan beccè’ salastarèna ngoladhi drama panèka. 

 Unsur Intrinsik Drama Madura

1. Tema

Tema adalah pokeddhâ carèta sè bhâḍhi ècarèta’aghi saè nyata otabâ ta’ nyata. Mènorot ḍhâbuna Nurgiyantoro (1995) tema bâḍâ ḍuwâ’: 

a. Tema mayor: pokeddhâ carèta sè ècarèta’aghi ngabidhi ḍâri aḍâ’ sampè’ ka bingkèng. 

b. Tema minor: pokeddhâ carèta tambâ’ân sè biyâsana èselsessellaghi ghân nè’-sakonè’ ta’ kantos èpalastarè. 

2. Alur/ plot

Alur/ plot: mènorot ḍhâbuna Ghazali (2001) sè ampon nokèl ḍâri Dietrich (1960), pangartèyanna plot èngghi panèka ongrodhânna kadhâddhiyân sè bâḍâ è ḍâlem carèta. Kadhâddhiyân ghellâ’ èyongrot ngangghuy ongrodhân sabâb-pangghibât (sebabakibat), molaè ḍâri kadhâddhiyân sè ḍâ’-aḍâ’ kantos carèta sè kèngbingkèng kadhibi’: bâgiyân carèta sè ḍâ’-aḍâ’ biyasana ghi’ ta’ salekko, nangèng sajân abit sajân rowet kantos tokoh cerita kodhu mongkasè carètana. Ḍi-buḍina sala sèttongnga tokoh cerita èpakala. Mètorot pamangghina Sudjarwadi (2005), alur/ plot è ḍâlem drama paḍâ sareng plot/alur prosa fiksi. Mèla panèka, alur/plot ngangghuy struktur plot akadhi è bâbâ panèka: 

a. Eksposisi otabâ Pengenalan : bâgiyânna carèta sè ngennallaghi pokpara sè èyaḍhebbhi sareng tokoh utama cerita, è ka’ḍimma kadhâddhiyânna, tor neng ghun ka’emma kadhâddhiyânna carèta ghellâ’. 

b. Pertikaian: tokoh utama cerita ngalami pokpara polana apadhu, abhungbhâng, otabâ ngabâjhi’i mosona ḍâri sabâb pamangghina otabâ pangaterrona ta’ èkasokanè. Padhuna tokoh utama ghellâ’ sajân abit sajân anakso kantos sè kaḍuwâ ta’ kennèng pellang sè makala’a otabâ matèbhâ’â mosona. Ḍi-buḍina lako, sala sèttongnga tokoh cerita kodhu kala.

c. Puncak otaba klimaks: neng è bâgiyân ka’ ḍinto tokoh cerita ambhâ’ patè sè makala’a otabâ matèbâsa mosona, bâjhi’na ampon ḍâpa’ ka bun-embunanna. Konflik ḍâlem carèta kasebbhut ampon klimaks, ampon ḍâpa’ ka poncana. Tokoh cerita sè amosowan kodhu motossaghi, “sèngko’ apa bâ’na sè kala”. 

d. Penyelesaian: aropa’aghi pongkasanna carèta sè ka’ ḍimma sala sèttongnga tokoh cerita sè mennang ngaollè sè ètojjhu. Kalamon sè mennang tokoh baik otabâ protagonis, tema carètana kodhu èpamonyè positif akadhi “ Sè bhenḍer ella tanto mennang bân sè dholim bhâkal kala.” Nangèng, manabi tokoh antagonis sè mennang, pokedhânna tema kodhu èpamonyè negatif akadhi “Ta’ ghâmpang ngaollè pangaterro mon ghun tarèkana korang ghuongghu.”

3. Tokoh tor penokohan: 

    Tokoh: Sèttong orèng sè èparcajâ ajhâlânnaghi carèta. Orèng ghellâ’ bâḍâ tor ngalakonè kadhâddhiyân sè bâḍâ è ḍâlem carèta kasebbhut. Mètorot bânnya’-buntenna kalakowan sè èjhâlânnaghi, tokoh èpantha dhâddhi tello’ macem: 

a. Tokoh utama otabâ tokoh sentral: orèng sè èparèngè pakon ajhâlânnaghi carèta molaè ḍâri awwâl kantos akhèrra carèta. Mèla panèka, tokoh otama ghellâ’ palèng segghut hadir è ḍâlem kadhâddhiyân sè bâḍâ è ḍâlem carèta. 

b. Tokoh bawahan: tokoh cerita sè ta’ patè noro’ amaèn è ḍâlem carèta kasebbhut. 

c. Tokoh latar: tokoh carèta sè namong dhâddhi bu-èmbu, opamaèpon dhunor (pembantu) otabâ tokang jâgâ kantor otabâ hansip. 

    Penokohan artèna bâbâtek sè èka’anḍi’ tokoh cerita. Bâḍâ tatello’ babâtegghâ tokoh cerita sè parlo èkaonèngè: 

a. Protagonis: tokoh cerita sè anḍi’ pakon abhillâi tema carèta sopajâ hasèl. È ḍâlem carèta, tokoh protagonis biyasana èpatemmo moso rèng-orèng sè lang-ngalangè hajhâddhâ. Patèngkanna rèng-orèng sè lang-ngalangè ghellâ’ sajân abit sajân sara. Biyâsana, tokoh protagonis arèya anḍi’ bâbâtek bhâghus. Dhâddhi maskèya ètarajhângngaghi kaalangan sè nyakè’è, ta’ tao tokoh protagonis jarèya sè pas anḍi’a pangaterro malessa ka mosona. 

b. Antagonis: tokoh cerita sè anḍi’ pakon atarèka sopajâ tema carètana ta’ hasèl. Tarèkana tokoh antagonis jarèya sajân abit sajân mapotek pèkkèranna tokoh protagonis. Biyâsana, tokoh antagonis arèya anḍi’ bâbâtek jhubâ’. 

c. Tritagonis: tokoh cerita sè èparèngè pakon mèsa tokoh protagonis sareng tokoh antagonis manabi ḍuwâ’ orèng ghellâ’ apadhu. Tarèka mèsa ḍuwâ’ orèng sè amosowan ghellâ’ èlakonè moso tokoh tritagonis manabi carètana ghi’ ta’ ḍâpa’ ka bâjâna obus otabâ marè. 

d. Latar/setting: Aropa’aghi bâgiyân sè sanget parlo, sabâb latar bisa nambâi katerrangan sapa saongghuna tokoh cerita. Latar kennengngan aghâmbharrâghi bâḍâ è ḍimma tokoh, mon kennengnganna aropa roma otabâ kantor, pas latar jârèya nodhuwaghi bâramma kabâḍâ’anna tokoh jârèya. Kalamon latarra sèttong panḍhâpa, pas nodhuwaghi jhâ’ tokoh cerita èntaran ka panḍhâpa.

Baca Juga : Unsur Ekstrinsik Drama Madura

Okara Langsung ban Okara Ta' Langsung

Okara Langsung ban Okara Ta' Langsung

Pada Kesempatan kali ini materi kita adalah Okara Langsung ban Okara Ta' Langsung, Okara langsung dan okara ta' langsung biasa ditemukan di materi carèta panda' atau carpan dan pada materi drama.

Sama halnya seperti dalam mata pelajaran bahasa indonesia, sebenarnya hanya istilahnya saja yang berbeda. Apabila dalam bahasa indonesia kedua kata ini ditranslate menjadi "Kalimat Langsung" dan "Kalimat tidak Langsung".

Unsur kebahasaan sè aropa okara langsung otabâ okara ta’ langsung. Salaèn panèka è ḍâlem sèttong drama’ bâḍâ jhughân okara nyanḍhâng (pasif) bân okara lako (aktif). Neng ḍâlem lalampa’an sè kapèng ḍuwâ’ panèka bhâkal è jhârbâ’âghiyâ ponapa sè èmaksot okara langsung, okara ta’ langsung, okara nyanḍhâng (pasif), bân okara aktif jhughânan cèrèna okara kasebbhut è ḍâlem carèta drama.

A. Okara langsung

Okara langsung èngghi panèka okara sè èkoca’aghi langsung ḍâ’ ka orèng sè ètojjhu. Okara langsung panèka ètandhâi sareng tanḍhâ kèpè’ (" ... ").

Cèrèna okara langsung:

1. Neng okara langsung petthèghân ètanḍhâi sareng tanḍhâ kèpè’.

2. Horop sè ḍâ’-aḍâ’ aghuna’aghi horop rajâ.

3. Okara petthèghân bân okara pangerèng èpèsa kalabân tanḍhâ bâca (,) koma.

4. Okara langsung sè aropa ḍhâ-kanḍhâ sè aongrot kodhu aghuna’aghi tandhâ bâca titi’ ḍuwâ’ (:) èaḍâ’na okara langsung.

5. Pola sosonanna

Sè ngèrèngè tanḍhâ, “ kèpè’”

Tanḍhâ kèpè’, “ sè ngèrèngè ”

“Tanḍhâ kèpè’ ”, sè ngèrèngè, “ tanḍhâ kèpè’”

6. Carana maos neng okara kotèbhân intonasina ètekket sakonè’

Conto okara langsung:

Èbhu nyoro, “mellèyaghi Èbu bujâ neng bârung!”

“ Jhâ’ aghuli” ca’na polisi ḍâ’ malèng.

“ Sapa sè abhersè’è kellas arèya?” ca’èpon bu ghuru sabellunna pangajhârân èkabidhi. 

“ Ka’, bâ’na èyolo’ bapa’” ca’èpon Èbhu, “ bâ’nâ èsoro ngakan so bapa’na.

Budi ngoca’: “ Sèngko’ terro èntarra ka Situbândâ.”

B. Okara ta’ langsung

Okara ta’ langsung èngghi panèka okara sè alaporraghi ponapa sè èkoca’aghi orèng

Cèrèna okara ta’ langsung

1. Ta’ aghuna’aghi tanḍhâ kèpè’

2. Intonasina sè maos rata.

3. Bâḍâ aobâna oca’ ghântèna orèng

Contona okara ta’ langsung

1. Èbhu makon kaulâ ka’angghuy ngaterraghi sorat ḍâ’ kantorra Èppa’.

2. Polisi nyenthak malèng sè katello sè ghi’ bhuru èpegghâ’ ka’angghuy maso’ tong-sèttong. 

3. Wartawan atanya ka kopala polisi pasèra bisaos sè dhâddhi panglakona bom Bali. 

4. Handa ngoca’ ka kaka’na jhâ’ abâ’na èyolok Eppa’ ka’angghuy neḍḍhâ. 

C. Okara lako (aktif)

Okara aktif èngghi panèka okara sè subyeknya alako sèttong kalakowan. Okara aktif biyasana èyawwâli awalan me- otabâ ber-

Cèrè-cèrè ḍâri okara lako (aktif):

1. Jhejjherrâ dhâddhi panglako

2. Carètana aghânḍhu’ awalan me- otabâ ber3. Carètana tamaso’ oca’ lako aus.

Conto okara lako (aktif):

1. Ale’ maos buku bâca’an

2. Tatang amaèn ebbal

3. Yuli manḍi è kolam rennang

4. Wawan marè mellè buku ghâmbhâr

D. Okara nyanḍhâng (pasif)

Okara pasif èngghi panèka okara sè subjeknya èkenneng sèttong kalakowan. Okara pasif biyasana èyawwâli awalan ter- otabâ di

Cèrè-cèrè okara nyanḍhâng (pasif) 

1. Subjeknya sebagai penderita

2. Predikatnya aghânḍhu’ awalan di-, ter, otabâ ter-kan

3. Predikatnya aropa predikat persona(oca’ ghântè orèng sè èsosol oca’ lako sè ta’ aghâḍhuwân awalan) 

Conto okara nyanḍhâng (pasif):

1. Pa’ Klebun èpèntaè partangghungjâwâbân sareng pa’ Camat.

2. Ajâm èpokol Udin

3. Kembhâng anggrek celleng ka’dissa èkènnèng eḍḍhâ’ Anita

4. Jhuko’ koncel èmassa’ Bu Susi

Maos Patètè Tokèlan Drama è bâbâ panèka!

Sè ajhuwâl : ”Ngèrèng Lè’ Èyatorè, tarnya’ sareng oto’ ghi’ seggher’ ”

Dewi : ”Saghintèlla bârampa tarnya’na ?”

Sè ajhuwâl : ”Ta’ larang Lè’ , coma lèma ratos ropèya”.

Dewi : ”Abbâ ghânèka larang Bhuk, torè jhâ’ rang-larang”.

Sè ajhuwâl : ”Jhâ’ aḍhâbu larang Lè’...oladhi bhârângnga, jhenno tor seggher.

Dewi : Mon tello ratos bârâmma ?

Sè ajhuwâl : ”Ḍu ma’ ghi’ ètabâr polè, maskè nyarèya sapasar panèka  sè palèng moḍâ.

Dewi : ”Ghi pon pa’ ratos, mon ta’ èparèngngaghi èngghi  ampon... 

Sè ajhuwâl :”Ngobângana saponapa ghintèl Lè’?”

Dewi : ”Lèma’ ( mèlè ghintèlan tarnya’ lajhu majâr arghâna )”

Sè ajhuwâl : ”Sakalangkong Lè’ ( pas ngala’ tarnya’na saghintèl lajhu  èbhes-ghibhessaghi ) Ghârus....ghârus èbelli  prabân…ghârus…ghârus  jhâ’ sampè’ abân… 

Dewi : “Hè … hè …. kaulâ pon ghâḍhuwân’ ana’ Bhu’….

Sè ajhuwâl : ”Ajhelling ka Dewi sambi aghellâ’ ”

Demikian postingan kali ini mengenai Okara Langsung ban Okara Ta' Langsung, semoga bisa bermanfaat bagi kita semua.

Drama Bahasa Madura

Drama 

Oca' drama aghandu arte engghi paneka macemma sastra se aropaaghi tandha pokok edhalem careta kaangghuy epadhaddhi tatengghun eattas pangghung.  Seekacareta paneka aghambarraghi kadhaddhiyan neng kaodhi'an ren saaren.  Tantona sengangghit drama ngaghunge bakto kaangghuy mamaso' hal hal sebenne kadhaddhiyan edhalem kaodhi'an re saare. Sengangghit drama e dhalem drama badha acem macem careta, eantara epon:

1. Drama Tragedi
     Engghi paneka drama senyaretaaghi bisa nombhuwaghi rasa sossa tor neserra oreng se ngoladhi.
2. Drama Komedi
     Engghi paneka drama careta epon da'oreng sengoladhi nombhowaghi rassa perak tor loco.
3. Drama Trage Komedi
     Engghi paneka drama se careta epon bisa nombhuwaghi rassa perak tor locho sareng rassa sossa padha badha.
4. Drama Farce
     Engghi paneka drama se careta epon
5. Drama Tablo
      Engghi paneka drama se careta epon aesse gerakan semata

Baca Juga Unsur Kebahasaan Drama Bhasa Madhura

Bagian bagian Drama :
1. Alur ( Dhasarra settong careta se kabannya'an aropa mamolana kadhaddhiyan)
2. Bhabhaghan  ( Ghalimpo'na kadhaddhiyan dalem careta neng settong drama)
3. Tokoh Drama( Panglako edhalem drama), aghandhu tello baghiyan
a. Bagian Fisiologis(Aropaaghi kabhadaanna badhana sae lake' otaba bine' sareng salerana)
b.  Bagian sosiologis( Aropaaghi pangkaddha sakola'an, aghamana, sareng ideologina)
c. Bagian Psikologis(Aropaaghi kapenterranna, bhabhateggha , ban laenna.
4. Latar( Aropaaghi kennengan sareng baktona settong kadhaddhiyan edhalem careta)
5. Pakakas( Aropaaghi ponapa seekaparlo kaangghuy mabadha tatengghun eattas pangghung)
6. Bhasa seeghunaaghi kodhu akor sareng babateg, tor pangkaddha tokoh

Katerangan:

Prolog( Settong kadhaddhiyan sengawalle settong tatengghun drama tarkadhang aesse pamaosan sadhaja seamaen drama).

Dialog( Catorra oeng separeppa'na amen drama. Melana bhasa seeghunaaghi kodhu ghampang ekangarte oreng senengghu Kong langkong dhalem aghunaaghi bhasa).

Epilog(Aesse pongkasan drama, biasana aesse pamaosan pokeddha careta kantos oreng senengghu ngerte dhe'jhalenna careta)