Pengertian Tembhang Macapat Madura, Ciri-ciri dan Contohnya

Mari Mengenal Tembhang Macapat Madura

Pada kesempatan kali ini sangkolan.com akan membahas mengenai Apa Itu Tembhang Macapat Madura, Ciri-ciri dan Contohnya. Tembhâng Macapat panèka èyangghit sareng para wâli è bakto jhâman Kawâliyân. Tembhâng kasebhut èghuna’aghi mènangka pakakas (sarana) ka’angghuy nyebhârraghi ajhârân agama Islam.

Pengertian Tembhang Macapat Madura, Ciri-ciri dan Contohnya

Sejarah Tembhang Macapat Madura

Asal molana tembhâng macapat sè èyangghit sareng para wali sa’amponna aghuna’aghi horop jhâbân lajhu èyobâ ḍâ’ horop Arab Pèghu tor bhâsana aghuna’aghi bhâsa Jhâbâ Kabi (bhâsa Jhâbâ Kona). Kantos samangkèn sadhâjâ layang tembhâng macapat pagghun aghuna’aghi tolèsan Arab Pèghu, bhâsana bhâsa Jhâbâ Kabi (bhâsa Jhâbâ Kona). 

Pramèla ka’ḍinto tembhâng macapat sè bâḍâ è masyarakat masthè ètoro’è tokang tegghes kaangghuy ngartè’è tembhâng ḍâ’ bhâsa Madhurâ nyopprè pamèyarsa ngartè èssèna tembhâng kasebbhut. Namong manabi pagghun hal ka’ḍinto tantona abâk malarat ka’angghuy èyajhârraghi ḍâ’ ngangoḍâdhân otabâ para morèd è sakola’an. Mèlana para seniman/ pujhângghâ ngangghit tembhâng kasebbhut kalabân aghuna’aghi horop latèn Madhurâ. Angghidhân ka’ḍinto ka’angghuy maghâmpang èyajhârraghi ḍâ’ ngangoḍâdhân otabâ para morèd è sakola’an. 

Ciri-ciri Tembhâng Macapat Madhurâ

Cèrè-cèrèna tembhâng Macapat salaèn ḍâri bânnya’na okara è bhânsabbhânna paḍḍhâ anḍhegghân akadhi kasebbhut è attas bâḍâ jhughân :

a. Bânnya’na keccap è bhân-sabbhân bhiri (okara) sè ènyamaè ghuru bilângan.

Contona:

Neng jhâlan maḍḍhâ tè-ngatè. (ghuru bilânganna bâḍâ 8)

Nyèmpang kacèr kodhuna. (ghuru bilânganna bâḍâ 7)

b. Monyè otabâ vokal ahèr è bhân-sabbhân bhiri ènyamaè ghuru laghu.

Contona:

Neng jhâlan maḍḍhâ tè-ngatè. (ghuru laghuna è)

Nyèmpang kacèr kodhuna. (ghuru laghuna a)

Katerrangan:

Vokal ahèr è bhân-sabhânna bhiri bisa jhughân ètotop sareng konsonan.

Nangèng, ghuru laghuna bhiri ka’ḍinto pagghun èyangghep monyèna vokal sè bâḍâ.

Contona:

Sengka rèya pangghuḍhâna iblis (ghuru laghuna pagghun èyangghep “i”)

Bâḍâ palang bâḍâ pojhur (ghuru laghuna pagghun èyangghep “u”)

Rumus Tembhâng Macapat Madhurâ

Ka’angghuy jhârna’na èyatorè marèksanè katantowan è bâbâ panèka :

1. Tembhâng Artatè (10) = 10è /i , 10a, 8è /i , 7o /u, 9è /i , 7a, 6o /u, 8a, 12è /i , 7a. 

2. Tembhâng Maskumambang (4) = 12è /i , 6a, 8è /i , 8a

3. Tembhâng Sènom (9) = 8a, 8è /i , 8a, 8è /i , 7è /i , 8o /u, 7a, 8è /i , 12a

4. Tembhâng Kasmaran (7) = 8è /i , 8a, 8è /i, 8a, 7a, 8o /u, 8a

5. Tembhâng Slangèt (6) = 8o /u, 8è /i , 8a, 8è /i , 8a, 8è /i

6. Tembhâng Pangkor (7) = 8a, 11è /i , 8o /u, 7a, 12o /u, 8a, 8è /i

7. Tembhâng Dhurma (7) = 12a, 7è /i , 6a, 7a, 8è /i , 5a, 7è /i

8. Tembhâng Mèjhil (6) = 10è /i , 6o /u, 10è /i , 10è /i , 6è /i , 6è /i

9. Tembhâng Pucung (4) = 12o /u, 6a, 6è /i , 12a

Conto Tembhâng Macapat Madhurâ

Tong- sèttongnga tembhâng macapat bâḍâ sè paḍâ tor bâḍâ sè ta’ paḍâ

bannya’na okara (ghâtra) ḍâlem sapadḍhâ anḍhegghân (sabaiddhâ)

1. Tembhâng Artatè bâḍâ 10 okara (ghâttra)

Conto :

1. Sorabhâjâ Kamal labân Pèḍèng

2. Ka Bhângkalan Nyronḍung Tanamera

3. Talèngko’ Jhâtè rongkangè

4. Bhâlighâ Jrengngè’ Torjhun

5. Kottha Sampang labân Nyamplongè

6. Bhândhârân labân Brânta

7. Pamekasan tandhuk

8. Arsojhi labân Dhuwara

9. Paraghâ’ân Kapèḍi lajhu Èngḍâkè

10. Srongghi Kolor Pakotthan

(Èpetthèk ḍâri buku “Tembhâng Macapat Madhurâ” karanganna Oemar Sastrodiwirjo)

2. Tembhâng Maskumambang bâḍâ 4 okara ( ghâttra )

Conto :

1. Aḍu ana’ kènga’ana ongghu atè

2. Jhujhur rèya moljâ

3. Ḍâ bhâdhân ta’ amberrâ’i

4. La-mala ḍhâmmang kèbâna

(Èpetthèk ḍâri buku “Tembhâng Macapat Madhurâ” karanganna Oemar Sastrodiwirjo)

3. Tembhâng Sènom bâḍâ 9 okara (ghâttra)

Conto :

1. Patè-ngatè sè acaca

2. Ma’ ta’ dhâghâ kabhâlâi

3. Dhing cacana wa’ ngalanyar

4. Tanto ḍâgghi’ conè masthè

5. Wa’ sènga’ jhâ’ ngangènthèng

6. Jhubâ’ nyama dhâddhi malo

7. Bi’ kaghâliyâ sènga’

8. Batek ketthâng ta’ tèrowè

9. Masthè paḍâ yâ bânnya’ ngajhâghâ bhunga

(Èpetthèk ḍâri buku “Tembhâng Macapat Madhurâ” karanganna Oemar Sastrodiwirjo)

4. Tembhâng Kasmaran bâḍâ 7 okara ( ghâttra )

Conto :

1. Neng jhâlân maḍḍhâ tè- ngatè

2. Ma’ ta’ mangghi aral dhika

3. Nyèsè kacèr nèko masthè

4. Tatompa’anna napèya

5. Nyèmpang kacèr kodhuna

6. Brinto nagara sè ngator

7. Ma’ lè slamet kadhâddhinna

(Angghidhânna H. Sastro )

5. Tembhâng Slangèt ( Kènanthè ) bâḍâ 6 okara ( ghâttra )

Conto :

1. Bhungkana kalangkong loros

2. Ranca’ bi’ tolop ḍhâ – anḍhi

3. Ḍâunna bi’ tamèng paḍâ

4. Buwâ bânnya’ kompol kabbhi

5. Towa – towa salèn roba

6. Asal bhiru obâ konèng

(Èpetthèk ḍâri buku “Tembhâng Macapat Madhurâ” karanganna Oemar Sastrodiwirjo)

6. Tembhâng Pangkor bâḍâ 7 okara ( ghâttra )

Conto :

1. Manossa è dhunya rèya

2. Angengghunè bâgiyanna bi’ – dhibi’

3. Bâḍâ palang bâḍâ pojhur

4. Sè mèskèn maso’ palang

5. Dhing sè soghi gulungan sè ontong

6. Bâḍâ apes bâḍâ moljâ

7. Sè kobâsa nantowaghi

7. Tembhâng Dhurma bâḍâ 7 okara ( ghâttra )

Conto :

1. Tembhâng Dhurma aghânḍhu’ sèttong nasèhat

2. Nasèhaddhâ rèng alèm

3. Katonna jhâ- majjhâ

4. Tapè èssèna merras

5. Klamon toro’ ghâtèyaghi

6. Manfaat rajâ

7. Masthè ta’ ngocèbânè

(Èpetthèk ḍâri buku “Tembhâng Macapat Madhurâ” karanganna Oemar Sastrodiwirjo)

8. Tembhâng Mèjhil bâḍâ 6 okara ( ghâttra )

Conto :

1. Bhârâng wâjib ta’ ghâmpang lakonè

2. Marghâ sengka tombu

3. Sengka rèya pangghuḍhâna iblis

4. Ḍhinèng iblis lèbur lang- ngalangè

5. Ḍâ’ rèng lako wajib

6. Nyopprè ta’ alako

(Èpetthèk ḍâri buku “Tembhâng Macapat Madhurâ” karanganna Oemar Sastrodiwirjo)

9. Tembhâng Pucung bâḍâ 4 okara ( ghâttra )

Conto :

1. Bapa’ pucung ropana amènḍhâ ghunong

2. Taḍâ’ sè lèburrâ

3. Mala kabbhi paḍâ bâjhi’

4. Dhing kangghunan èlos-ellos nges-prengngesen

(Èpetthèk ḍâri buku “Tembhâng Macapat Madhurâ” karanganna Oemar Sastrodiwirjo)

Demikian artikel sangkolan kali ini mengenai Pengertian Tembhang Macapat Madura, Ciri-ciri dan Contohnya. Semoga informasi tersebut bisa bermanfaat bagi kita semua.

Silahkan tinggalkan komentar apabila ada pertanyaan yang ingin diajukan.