Selasa, 04 Agustus 2020

Bâgiyân ekstrinsik carèta panḍâ’ / Bagian Ekstrinsik Cerpen Bahasa Madura

Bâgiyân Ekstrinsik Carèta Panḍâ’ / Bagian Ekstrinsik Cerpen Bahasa Madura


Bâgiyân ekstrinsik carèta panḍâ’ èngghi panèka unsur sè bâḍâ neng lowar carèta panḍâ’ kasebbhut. Unsur ekstrinsik ḍâri carèta panḍâ’ kasebbhut bâḍâ kaèdhânna sareng kabâḍâ’ân è sakobhengnga sè ngangghit è bâkto carèta panḍâ’ kasebbhut èyangghit.

Sè èmaksod kabâḍâ’an èngghi panèka kabiyasa’anna maghârsarè, kabhuḍhâjâ’an sè bâḍâ è ḍâlem dhisa otabâ kottha kennengnganna tokoh utama oḍi’ tor akarjâ Jhughân tamaso’ unsur ekstrinsik ḍâri carèta panḍâ’ èngghi panèka aropa’aghi pangalamanna sè ngangghit.

Pangalaman panèka aropa: 

• Biografi èngghi panèka aèssè riwayat kaoḍi’ânna sè ngangghit.
• Kabâḍâ’an psikologis, èngghi panèka kabâḍâ’anna psikologis sè ngangghit sareng sè maos carèta.

Tamaso’ jhugân ḍâ’ unsur ekstrinsik èngghi panèka pangangghebbhâ maghârsarè ḍâ’ pokpara sè èkacarèta. Mèla ka’ḍinto, panganggheb ghellâ’ bisa aghâmbârraghi soka’ bhuntenna maghârsarè ḍâ’ pokpara sè èkacarèta.

Opamaèpon pokpara akadhiyâ conto ka’ḍinto. Bâḍâ na’-kana’ sè anḍi’ pangaterro mellèya na’-enna’an sè bâghus tor larang, nangèng pèssèna ta’ cokop. Pas kana’ ghella’ ngangghuy pèssèna SPP ka’angghuy mellè na’-enna’an. Nangèng, è bâkto masok ka toko na’- enna’an pas bâḍâ na’-kana’ ngemmès mènta pèssè. Oca’na, “Tang embu’ sakè’, tapè sèngko’ ta’ anḍi’ pèssè ka’angghuy mellè obhât.” Sowarana nga’-ra’nga’ acora’ nangèsa. Ḍârina ta’ mangghâ, pèssèna pas èbâghi. Marè narèma pèssè, kana’ jârèya pas berka’ lajhu maso’ ka apotek ka’angguy mellè obhât.

Manabi ghuru pas nyoro morèddha ka’angghuy atanya ḍâ para orèng seppo, “Ponapa pamangghi panjhennengngan manabi nèngalè na’- kana’ sè bâbâtegghâ akantha sè ècarèta’aghi ghellâ’?” Pakonna ghuru ghellâ’ ampon tamaso’ ḍâ’ pakon ka’angghuy nganalisis unsur ekstrinsik cerpen. Jhughân, manabi ghuru pas apakonan ḍâ’ morèddhâ sopajâ nyo’on onèng ḍâ’ ghuru agâma, “Ponapa hokomma atatolong ḍâ’ orèng sè sanget bhuto ḍâ’ partolongan?”

Baca Artikel Lainnya :
Puisi Bahasa Madura
Ghancaran Bahasa Madura
Carpan Bahasa Madura

Label: , , ,