Pengertian Ghancaran adalah

Pengertian Ghancaran 

Ghancaran adalah tulisan yang berisi buah pikiran seseorang yang bersifat bertolak belakang, memberitahu, meyakinkan dan menghibur hati pembaca.

Pangajhârân ka’ ḍinto aropa’aghi sèttong pangajhârân bhâsa Madhurâ sè aḍhâsar teks artikel. Pangajhârân kasebbhut tojjhuwânnèpon ka’angghuy abhânto morèd sopajâ aghâḍhuwân sèttong pangaonèngan bhâb teknologi komunikasi kantos ghâḍhuwân pèkkèran kritis tor kreatif jhughân sangghup maèlang karoweddhân ḍâlem kaoḍi’ân rè - saarè.

Ghâncaran èngghi panèka tolèsan sè èssèna pamangghi sèttong orèng sè sèpaddhâ tarkaḍhâng alalabânan, aparèng onèng, mayâkin, tor malèpor atè ḍâ’ sè maos (Sumadira, 2004:1). Mènorot (KBBI, 2001: 66)”ghâncaran èngghi panèka berta otabâ kabhâr è majallah, sorat kabhâr, sareng salaènna. “ Artikel aropa’aghi hasèl tolèsan sè maso’ akkal tor ghâmpang èyajhâri sabâb okaraèpon majjhâ”. Sanaossa saka’ḍinto ghâncaran kodhu bisa èkamoskèl kalabân ilmiah.

Ghâncaran aghânḍhu’ bânnya’ artè sabâb bânnya’ bângaseppo sè aparèng pamangghi bhâb artèna ghâncaran. Ka’angghuy abhâḍhi ghâncaran ka’ ḍinto ghâmpang, tanto bisaos hasèl ḍâri bâng-sèbângnga tolèsan ta’ paḍâ. È jhâman samangkèn manabi abhâḍhiyâ ghâncaran bisa lèbât online, sè saka’ḍinto sabâb akor sareng kamajhuwân jhâman.

Macam-macam ghancaran | Cem-macemma ghâncaran: 

1. Ghancaran Narasi 
Narasi èngghi panèka paragraf sè acarèta bhâb kadhâddhiyân.

Ciri-ciri Ghancaran Narasi | Cèrè-cèrèna :
1. Aghânḍhu’ berta tor kadâddhiyân
2. Bâktona rontot
3. Mapaḍḍhâng ḍâ’ pasèra sè alako ḍâlem kadhâddhiyân
4. Jhejjherrâ carèta èjhârbâ’aghi kalabân jhârbâ

2. Ghancaran Ḍeskripsi 
Ḍeskripsi èngghi panèka paragraf sè aghâmbhârrâghi sèttong parkara kantos sè maos acora’ bisa ngoladhi, mèrengngaghi, otabâ apangrasa katèbhânan ka bhâdhânna dhibi’. Parkara sè bhâḍhidideskripsikan bisa aropa orèng, bhârâng, otabâ kennengngan.

Ciri-ciri Ghancaran Ḍeskripsi | Cèrè-cèrèna:
1. Ghâmbhârân sèttong bhârâng, kennengngan tor kabâḍâ’ânnèpon.
2. Ghâmbhârân sè è lakonè rarengghânna bhâdhân.
3. Ghâḍhuwân tojjhuwân ka’angghuy sè maos tor sè mèreng acora’ ngalampa’aghi dhibi’.
4. Aparèng sèttong jhâjhârbâ’ân bhâb pokeddhâ berta sè aropa bârna, okoran, tor salaènna

3. Ghancaran Eksposisi
Eksposisi èngghi panèka paragraf sè aparèng berta sèttong cara otabâ pètodhu kantos orèng sè maos atambâ pangaonèngannèpon.

Ciri-ciri Ghancaran Eksposisi | Cèrè-cèrèna :
1. Tolèsan sè aparèng tambâna pangaonèngan.
2. Ajâwâb pètanya: ponapa, kadhi ponapa, bilâèpon tor aponapa.
3. Èpaḍâpa’ kalabân jârbâ tor jhejjer
4. Asèpat netral (ta’ maksa sè maos ka’angghuy noro’ ponapa kasokanna sè nyerrat).
5. Bâḍâ berta.

4. Ghancaran Argumantasi
Argumantasi èngghi panèka paragrap sè aghânḍhu’ sèttong pamangghi jhughân kamoskèlan.
Ciri-ciri Ghancaran Argumantasi | Cèrè-cèrèna :
1. Bâḍâ pangaterro sè nyerrat ka’angghuy maparcajâ sè maos bhâb èssèna paraggraf.
2. Bâḍâ bhuktè sè aropa: data, fakta, grafik, tabel tor ghâmbhâr.
3. Sè nyerrat ghâḍhuwân pangaterro ka’angghuy ngobâ bâtek sè maos.
4. Sè nyerrat ta’ kèngèng aghuna’aghi emosi.
5. Bâḍâ pamangghi tor kamoskèlannèpon.

4. Ghancaran Persuasi
Persuasi èngghi panèka paragraf sè ngajhâk para maos sopajâ ngalakonè sèttong kalakowan.
Ciri-ciri Ghancaran Persuasi | Cèrè-cèrèna :
1. Bâḍâ ajhâghân.
2. Bâḍâ èhtèyar ngajhâk para maos.

Contoh Ghancaran Bahasa Madura

Contoh Ghancaran Bahasa Madura

1. Contoh Ghancaran Narasi Bahasa Madura

Bâkto laodhân, Roy nolès neng è buku agenda sambi neḍḍhâ sangona sè èbhâkta ḍâri compo’na. Jhâ’ – sakejjhâ’, sèrana aḍânga ka ghâbhâgghâ perpustakaan, makerso’ alès, tor mèsem sambi nolès acora’ neng è perpustakaan ka’ḍinto namong bâḍâ Roy kadhibi’ân.
Paragraf è attas tamaso’ teks narasi polana teks kasebbhut bâḍâ kadhâddhiyân sè è jhâlânè sareng Roy.

2. Contoh Ghancaran Eksposisi Bahasa Madura

Orèng sè dhujân aroko’ cè’ ghâmpangnga aghânḍhu’ panyakèt. Nangèng bâdhân kaulâ angghâḍhuwi pamangghi jhâ’ kokossa roko’ sè èsergu’ orèng sè ta’ aroko’ langkong bhâbhâjâ, sabâb kokos ghâpanèka maghâmpang ḍâtengnga panyakèt kangker.

Sè ḍâ’-aḍâ’, sanaosa orèng sè ta’ aroko’ ka’ḍinto namong nyergu’ kokos sakonè’ ètèmbhâng orèng sè aroko’, nangèng ca’èpon orèng sè ngalampa’aghi panalèktèghân, kokos sè èsergu’ orèng sè ta’ aroko’ ka’ḍinto aghânḍhu’ zat kimia sè bâḍâ raconna sè sanget rajâ bhâbhâjâna.

Kokos sè aghânḍhu’ racon ghellâ’ bânnya’na tèkel tello kalèna kokos sè aèssè benzo-apyrene, enem kalè langkong bânnya’ kokos sè aèssè loluene, sareng langkong bânnya’ 50 kalè tèkellan dimenthyl nitrosamine sè èsergu’ orèng sè aroko’. È bingkèng arè, kokos sè èsergu’ orèng sè ta’ aroko’ghellâ’ ambhâbhâjânè ḍâ’ bhâdhânna orèng ghellâ’.

Sè nomer ḍuwa’, hasèl panalèktèghân sè bhuruwân bisaos ampon aḍhâbuwâghi jhâ’ orèng sè ta’aroko’ langkong ghâmpang ècapo’ kangker katèmbhâng orèng sè aroko’. Panalèktèghân ghellâ’ jhughân aḍhâbuwaghi jhâ’ orèng sè ta’ aroko’ ghâmpang ècapo’ panyakèt kangker ḍârâ, otabâ leukimia, 6-8 kalè langkong bânnya’ ḍâri orèng sè aroko’, sareng bhâbhâjâ kangker serviks sè bânnya’na 3-4 kalè langkong segghut katèmbhâng orèng sè aroko’.

Kapèng tello’na, hasèl panalèktèghân sè kèng-bingkèng ampon mangghi’i jhâ’ kokossa roko’ sè aghânḍhu’ coinine sareng thiocynate èpangghi’i è ḍâlem ḍârâna, kemmèna, sareng jhâillâ orèng dhibâsa sè ta’ aroko’, jhughân na’- kana’ sareng bhaji’ sè bâḍâ è ḍâlem kanḍungan.

Totor lekkas, saèstona pangghibâddhâ kokossa roko’ ka’ḍinto langkong rajâ mongghu ḍâ’ orèng sè ta’ aroko’. Mèlaèpon, orèng sè ta’aroko’ nangèng segghut aghâlimpo’ sareng orèng sè aroko’ langkong ghâmpang ècapo’ panyakèt kangker katèmbhâng orèng sè ta’ aroko’ sè ta’ onèng aghâlimpo’ sareng orèng sè aroko’.
“Èmadhurâ’aghi ḍâ’ bhâsa Madhurâ sareng H. Sastro, Prof. Abdus Syukur Ghazali, jhughân Moch. Mi’rod W.”

Paragraf è attas tamaso’ Eksposisi polana ḍâlem teks bâḍâ jhâjhârbâ’ân sè jhâk-ngajhâk orèng laèn sopajâ nyaroju’i ḍâ’ pamangghina orèng sè nyerrat. Salaènna ka’ḍinto orèng sè nyerrat aparèng pamangghi mètorot abâ’na dhibi’. Pamangghina ghellâ’ ta’ mabi nyo’on saroju’na orèng sè maos.

3. Contoh Ghancaran Persuasi Bahasa Madura

Susu saè mongghu kasèhadhân. Susu aghânḍhu’ bânnya’ kalsium sè sanget apaghuna ka’angghuy tombuna tolang. Salaèn ka’ḍinto, susu jhughân aghâḍuwân bânnya’ protein sè bisa abhânto orèng ka’angghuy tombuna sèl, tombuna dhâghing ora’, nolak maso’na panyakèt (sistem imun).

Pramèla ḍâri ka’ḍinto ngèrèng pabânnya’ aḍhâ’âr susu ma’lè bhâdhânna segger.

Paragraf è attas tamaso’ teks persuasi sè ka’ḍimma è ḍâlem teks kasebbhut bâḍâ okara sè sèpaddhâ ngajhâk para maos ka’angghuy ngalakonè ponapa sè èḍhâbuwâghi è ḍâlem teks, kadhiyâ oca’ “Pramèla ḍâri ka’ḍinto ngèrèng...“.

4. Contoh Ghancaran Argumentasi Bahasa Madura

Sabâgiyân na’-kana’ Indonesia ta’ bisa arassa’aghi sennengnga dhâddhi na’- kana’. Jhâjhârbâ’an ka’ḍinto èkonjhârraghi sareng pakar psikologi pendidikan Sukarton ( 1992 ) jhâ’ na’-kana’ kènè’ ḍâ’ bâbâ omor 15 taon ampon èsoro nyarè èngon sareng rèng seppona.

Ompamana èpadhâddhi orèng ngamèn, ngemmis, otabâna nyarè rop-porop, saterrossèpon hasèlla èbâgi ka orèng towana mènangka bârâghâddhâ oḍi’. Kong-langkong ngabidhi jhâman krisis monètèr orèng seppo èngghâl malako potrana mènangka nyokobhin kabhutowan oḍi’.

Paragraf è attas tamaso’ teks argumentasi polana è ḍâlem teks kasebhut sè nyerrat ampon ajhârbâ’aghi sèttong pamangghi sè ètoro’è sareng buktè-buktè.

5. Contoh Ghancaran Eksposisi Bahasa Madura

Ciplukan aropa’aghi sèttong tamennan sè tombu neng è bhut-ombhut sè ta’ bheccer. Bisa èpangghi’i neng sambhârâng mosèm. Tombuwân ka’ḍinto tèngghièpon 30 – 50 CM, bhungkana abârna bhiru, buwâna bungkol abârna konèng, salaèn rassana manès, buwa ciplukan amanfaat bisa mabârâs pan-saponapan panyakèt.

Paraggraf è attas tamaso’ teks eksposisi polana è ḍâlem teks kasebbhut sè nyerrat aparèng sèttong pangaonèngan bhâb tombuwân èngghi panèka Ciplukan kantos para maos ngaghâli ponapa tombuwan kasebbhut.

Macemmaa Ghancaran Bahasa Madura

Cem-macemma ghâncaran:
 Narasi èngghi panèka paragraf sè acarèta bhâb kadhâddhiyân.
Cèrè-cèrèna
1. Aghânḍhu’ berta tor kadâddhiyân
2. Bâktona rontot
3. Mapaḍḍhâng ḍâ’ pasèra sè alako ḍâlem kadhâddhiyân
4. Jhejjherrâ carèta èjhârbâ’aghi kalabân jhârbâ
 Ḍeskripsi èngghi panèka paragraf sè aghâmbhârrâghi sèttong parkara
kantos sè maos acora’ bisa ngoladhi, mèrengngaghi, otabâ apangrasa
katèbhânan ka bhâdhânna dhibi’. Parkara sè bhâḍhidideskripsikan bisa
aropa orèng, bhârâng, otabâ kennengngan.
Cèrè-cèrèna:
1. Ghâmbhârân sèttong bhârâng, kennengngan tor kabâḍâ’ânnèpon.
2. Ghâmbhârân sè è lakonè rarengghânna bhâdhân.
3. Ghâḍhuwân tojjhuwân ka’angghuy sè maos tor sè mèreng acora’
ngalampa’aghi dhibi’.
4. Aparèng sèttong jhâjhârbâ’ân bhâb pokeddhâ berta sè aropa bârna,
okoran, tor salaènna
 Eksposisi èngghi panèka paragraf sè aparèng berta sèttong cara otabâ
pètodhu kantos orèng sè maos atambâ pangaonèngannèpon.
Cèrè-cèrèna :
1. Tolèsan sè aparèng tambâna pangaonèngan.
2. Ajâwâb pètanya: ponapa, kadhi ponapa, bilâèpon tor aponapa.
3. Èpaḍâpa’ kalabân jârbâ tor jhejjer
4. Asèpat netral (ta’ maksa sè maos ka’angghuy noro’ ponapa
kasokanna sè nyerrat).
5. Bâḍâ berta.
 Argumantasi èngghi panèka paragrap sè aghânḍhu’ sèttong pamangghi
jhughân kamoskèlan.
Cèrè-cèrèna :
1. Bâḍâ pangaterro sè nyerrat ka’angghuy maparcajâ sè maos bhâb
èssèna paraggraf.
2. Bâḍâ bhuktè sè aropa: data, fakta, grafik, tabel tor ghâmbhâr.
3. Sè nyerrat ghâḍhuwân pangaterro ka’angghuy ngobâ bâtek sè
maos.
4. Sè nyerrat ta’ kèngèng aghuna’aghi emosi.
5. Bâḍâ pamangghi tor kamoskèlannèpon.
 Persuasi èngghi panèka paragraf sè ngajhâk para maos sopajâ
ngalakonè sèttong kalakowan.
Cèrè-cèrèna :
1. Bâḍâ ajhâghân.
2. Bâḍâ èhtèyar ngajhâk para maos.

Contona Paragraf :
1. Rama monḍhut mèjâ kaanghuy Budi mènangka persèn ulang tahun. Mèjâ
kasebbhut ḍâri kaju jhâtè, tèngghina korang langkong 75 cm, lèbârrâ korang
langkong 50 cm lanjhângnga 1,5 meter, bârnana coklat ngoḍâ, akor kalabân
kamar kennengnganna Budi bilâ ajhâr.
Paragrap è attas èsebbhut paragraf diskripsisabâb nyarèta’aghi bhâb persèn
ulang tahunna Budi, jhârbâ sareng okoran, bujud tor bârnaèpon
2. Ir. Soekarno aropa’aghi Presiden sè ḍâ’-aḍâ’ neng Indonesia, sè nyeppowè
ngabidhi taon 1945. Soekarno èyokom tor èbuwâng polana salèrana tatak
alabân Bâlândhâ, kantos salèrana bângal ajhârbâ’aghi bhâb Indonesia
mardhika sè ajhâjhuluk Pancasila tor abhâḍhi BPUPKI. Soekarno asareng
Mohammad Hatta mènangka bâkkèlla rakyat Indonesia è tangghâl 17
Agustus1945 ngomommaghi bhâb Kamardhika’an. Sè kaḍuwâ ètangkep
Bâlândhâ è taon 1948 tor è buwâng ḍâ’ Bengkulu. Soekarno èpabâli ḍâ’ Jokya è
taon 1949 tor è pangastanè Prèsiden polè. È taon 1955 salèrana asareng
naghârâ non blok neng è konfrensi Asia Afrika, apidato bhâb lalabânan ka
Bâlândhâ. Sadhâjâ kaoḍi’ânna èbhâktèyaghi ka’angghuy naghârâ.
Paragraf è attas nyarèta’aghi paragraf narasi polana ajhârbâ’aghi bhâb Ir.
Soekarno abhillâi naghârâ.
3. Flu burung aropa’aghi sèttong panyakèt sè bisa ngallè ḍâ’ orèng laèn, paḍâ
sareng virus influenza, lantarannèpon ḍâri kèbân mano’, mèlaèpon pas
ènyamaè flu burung. Nyama laèn dâri panyakèt ka’ ḍinto afian influenza.
Mènangka kasussèpon èngghi panèka:
a. Kasus suspect
Èngghi panèka orèng sè ècapo’panyakèt ISPA. Ḍhâ-tanḍhâna, panassa
bhâdhân 380
C, abâto’an torsongkan gherrungan tor amèro’an kapprana
abiddhâ samènggu, sabellunna orèng ka’ ḍinto kapprana toman along-polong
sareng mano’.
b. Kasus pro bable
Èngghi panèka panyakèt sè kodhu è talèktèghi neng laboratorium, ponapa
orèng kasebbhut ètangko panyakèt influenza A (H5NI). Ompamana tes HI sè
aghuna’aghi H5NI ḍâlem bâkto sè sakejjhâ’ kapprana bisa adhingghâl omor.
Paraggraf è attas èsebbhut paragraf eksposisi polana ajhârbâ’aghi bhâb flu
burung kalabân cè’ jhârbâna.
4. Manabi sampèyan èngghâl mangkat ḍâ’ sèttong kennengngan ka’angghuy jâr￾kalènjâr, kapprana sampèyan kodhu ajâgâ kasèhadhân bâdhân, beccè’na
aḍhâ’âr vitamin sopajâ bhâdhân sèhat, è antarana:vitamin A, B komplek, tor
vitamin C, tor multivitamin (vitamin D) sè aghuna mongghu tolang, tor jhughân
vitamin E sè aghuna ḍâ’ kasèhadhânna kolè’.
Paraggraf è attas èsebbhut paragraf persuasi sabâb ghâḍhuwân tujjhuwân
ka’angghuy ngajhâk para maos sopajâ kasokan aghuna’aghi sèttong produk
obhât.
5. Peluncuan sè biyasa èparèngngaghi ḍâ’ rèd – morèd otabâ mahasiswa anyar
ampon abit andhâddhiyâghi potegghâ pèkkèrannèpon para orèng seppo.
Sabâbbhâ, è ḍâlem peluncuan bânnya’ kadhâddiyân para senior aparèng
okoman sè nyabâbbâghi bhârâ’âla ḍâ’ na’-kana’ sè noro’ plonco. Mèla ka’ḍinto
bânnya’ orèng sè apamangghi jhâ’ peluncuan ka’ḍinto kodhu èyambuwâghi.
Kalabân ngobâ bujut ḍari ploncoan ḍâ’ ospek tantowèpon maghârsarè
langkong bânnya’ saroju’ sabâb oca’ ospek ka’ḍinto tasambhung kalabân
okoman – okoman ka’angghuy ngoji mental, bâdhân, otabâ ngagem
rarengghân sè loco. Nangèng ḍa’ bângaseppo cokop bhunga manabi pottrana
narèma okoman sè kadhi ka’ḍinto èngghalè dhibi’na èparèpot ka’angghuy
nyaḍiyâ’âghi bârâghât sè cokop rajâ. Saè bârâghât kuliah tor bârâghât
ka’angghuy ponḍhughân. Orèng seppo talebât kocèbhâ manabi pottrana
dhâddhi korban kancana otabâ kaka’ kellassa (senior).
Paragraf è attas èsambhât paragraf argumentasi polana paragraf kasebhut
maparcajâ sè maos sopajâ saroju’ kalabân baḍâna obâ’ân lalampa’anospek sè
bânnya’ makalowar bârâghât orèng towa langkong saroju’ manabi lalampa’an
ospek èghântè’è sareng ngennallaghi kampus.

Artikel Berikutnya :
Contoh Ghancaran Bahasa Madura

Baca Artikel Lainnya :

Puisi Bahasa Madura
Ghancaran Bahasa Madura
Carpan Bahasa Madura

Contoh Dialog Cerita Topeng Dhalang Madura

Contoh Dialog Cerita Topeng Dhalang Madura

Pada kesempatan kali ini kami akan berbagi  Contoh Dialog Cerita Topeng Dhalang Madura, dialog ini kami petik dari buku malate sataman.

========== Baca Juga : ==========

Materi Ghancaran Bahasa Madura

Materi Puisi Bahasa Madura

Materi Drama Bahasa Madura

Materi Topeng Dhalang Bahasa Madura

1. Contoh Dialog Cerita Topeng Dhalang Madura : Kandhâna Semmar bân Garèng

Semmar : “He......Reng, bâ’na bhâ’ la ngèdinga jhâ’ naghârâ Amartapura

 bhâkal kâḍâtengngana moso.”

Garèng : “Ḍâri ḍimma moso jârèya Mar?”

Semmar : “Ḍâri wangsit”

Garèng : “Bâ’na bân sèngko’ kodhu asaḍiyâ ka’angghuy nolongè lora.”

Semmar : “Bârâmma mon bâ’na bân sèngko’ maju dhuli mangkat ka’angghuy aparèng partolongan ka lorana.”

Garèng : “Enjâ’ sèngko’ ta’ noro’a, sèngko’ ghi’ amaènna.”

Semmar : “Ella ta’ ollè mara jârèya abdhi kalorana, abdhi rèya kodhu ngèstowaghi ḍâ’ kabâḍâ’ânnâ lorana, maju dhuli makompol ghâghâman pas mangkat.”

Garèng : “Nompa’a apa Mar?”

Semmar : “La dhina mara ajhâlân ghu’-ghângghu’, jhâ` kaloppaè Pètru’ soro  Ghibâkakanan sakadhârrâ.”

Penjelasan Contoh Dialog Cerita Topeng Dhalang Madura : Kandhâna Semmar bân Garèng

Temana carèta è attas : Pangèstona abdhi ḍâ’ lorana.

Tokoh drama è attas : Semmar, Garèng

Jhejjher : Atatolong ḍâ orèng laèn

Bâbâtek : Garèng = cengkalan, Semmar = pènter bân soka’ atatolong

Alur : Semmar bân Bagong abhâk-rembhâk abhântowa lorana sè  kalerressan èloroghâ mosona.

Latar : Parangkumaritis

Pusat pengisahan : Carèta ka’ ḍinto kadhâddhiyânna è naghârâ Amartapura.

2. Contoh Dialog Cerita Topeng Dhalang Madura : Perrang Arjuna sareng Niwatakawaca

Batara Indra : “Mara sèngko’ tolongè, tang naghârâ bhâkal è serbuwâ Niwatakawaca.” 

Arjuna : “Èngghi”...namong abdhina bhâdhi atapa’a ḍhimèn. (Ḍâlem tapana Arjuna èrok-kèrok sareng 7 Bidâddâri, tor jhughân Batara Indra sè nyamar dhâddhi sala sèttong dâri 7 bidâddâri kasebhut, bhâb ka’ ḍinto mènangka ujiyân mongghu Arjuna). Saamponna abit sè atapa, Arjuna lajhu jhujhuk ngaḍhep ḍâ’ Batara Indra, pas aḍhâbu” 

Arjuna : “Samangkèn abdhina ampon ḍâpa’ bâktona ka’angghuy nyerbu ḍâ’ Niwatakawaca.” 

Batara indra : “Mon mara jârèya sèngko’ makompolla mara dhibâka’angghuy abhânto bâ’na, Sèngko’ ajhânjhi ka bâ’na kalamon bâ’na mennang alorok Niwatakawaca bâ’na èpakabinna kalabân sala sèttong Bidâddâri.” 

Arjuna : “Dhâlem.... ka’ ḍinto rato.” Totok lekkas Arjuna mangkat alorok perrang ḍâ’ naghârâ Niwatakawaca, Arjuna mennang perrang, mèlaèpon Arjuna kèngèng sèttong bidâddâri sè aropa’aghi persèn ḍâri Batara Indra. 

Demikian postingan kami kali ini mengenai  Contoh Dialog Cerita Topeng Dhalang Madura, Semoga bermanfaat.

========== Baca Juga : ==========

Materi Ghancaran Bahasa Madura

Materi Puisi Bahasa Madura

Materi Drama Bahasa Madura

Materi Topeng Dhalang Bahasa Madura

Cara Mengidentifikasi Unsur Intrinsik Cerita Topeng Dhalang Madura

Cara Mengidentifikasi Unsur Intrinsik Cerita Topeng Dhalang Madura

Mènangka ator kabidhân, ngèrèng sabellunna ajhâr areng-sareng maos du’a’ ḍhimèn kalabân èseppowè sareng ghuru. Saterrossèpon, sabellunna alampa’aghi pakon neng bhâb panèka, sampèyan kodhu ngaghâli carana mengidentifikasi bâgiyân-bâgiyân intrinsik è ḍâlem carèta Topèng Ḍhâlâng, ngèrèng areng-sareng kaghâli èssè’èpon bâburughân beccè’ sè parlo dhâddhi lalampa’an rèn-saarèna: 

• Kasennèyan kodhu èpalanggheng bân èpatombu bi-lebbi mongghu ngangoḍâdhân. 
• Kodhu ghu-ongghu ngormat ḍâ’ reng seppo sè ḍuwa’ ta’ loppa kodhu mèyara kabhuḍhâjân Madhurâ. 
• Bhuppa’ Bhâbhu’ Ghuru Rato kodhu èhormat. 

Baca Juga :

Materi Ghancaran Bahasa Madura

Materi Puisi Bahasa Madura

Materi Drama Bahasa Madura

Materi Topeng Dhalang Bahasa Madura

Bâgiyân intrinsik Topeng Dhalang Madura

Bâgiyân intrinsik Topeng Dhalang Madura èngghi panèka sèttong karya sastra sè èḍâlemma abujud sastra. Ompamana: tèma, tokoh, penokohan, alur/pengaluran,pelataran,pusat pengisahantor jhejjherrâ carèta. 

• Tèma èngghi panèka pokeddhâ karya sastra.
• Tokoh èngghi panèka sè dhâddhi pelaku ḍâlem karya sastra.
• Jhejjherrâ carèta èngghi panèka tasambhungnga sèttong kadhâddhiyân sè aghâḍhuwân sabâb pangghibhât kantos dhâddhi sèttong artè sè lerres.
• Bâbâtek(panokohan)aèssè tokoh otama
• Alur/pengaluran bisa jhughân èsambhât plot
• Pelataran kennengngan/pangghung
• Pusat pengisahan: è ka’ḍimma kadhâdhiyânna bâḍâ ḍâlem carèta.

Carana nyarè tema è Cerita Topeng Dhalang Madura :

• Maos teks sè bâḍâ
• Sarè pokpara sè tombu ḍâlem teks
• Talèktèghi bhâsa sè èghuna’aghi ponapa sorop kalabân teks Topèng Ḍhâlâng.

Carana nyarè tokoh è Cerita Topeng Dhalang Madura :

• - Sarè nyamana orèng sè bâḍâ è ḍâlem carèta
• - Sarè bâtegghâ bhân-sabbhân orèng sè bâḍâ ḍâlem carèta.

Carana nyarè alur è Cerita Topeng Dhalang Madura :

• Alurmaju = jhâlânna carèta ḍâri awwâl sampè’ akhèr.
• Alurmundur = èssèna pongkasân carèta ngallè ḍâ awwâl carèta
• Alurcampuran = sè maos è yajhâk ngèmodhi carèta sè tapongkor, otamana bâtek bhân-sabbhân panjhâk

Carana nyarè palataran/kennengngan è Cerita Topeng Dhalang Madura .

• Latar kennengngan = è ka’ ḍimma kadhâddhiyânna carèta
• Latar bâkto= bilâ èpon kâdhâddhiyân carèta (sèyang, malem, ghu-lagghu, bâ’âri’, lagghuna)
• Latar kabâḍâ’an = kadhiponapa kabâḍâ’an panjhâk (sossa, ghumbhirâ, cellep, seppè,)

Carana nyarè pusat pèngisahan è Cerita Topeng Dhalang Madura :

• È ka’ ḍimma kadhâddhiyânna carèta. 

Demikian Artikel Kami Kali ini Mengenai Cara  Mengidentifikasi Unsur Intrinsik Cerita Topeng Dhalang Madura

Baca Juga :

Materi Ghancaran Bahasa Madura

Materi Puisi Bahasa Madura

Materi Drama Bahasa Madura

Materi Topeng Dhalang Bahasa Madura

Bâgiyân ekstrinsik carèta panḍâ’ / Bagian Ekstrinsik Cerpen Bahasa Madura

Bâgiyân Ekstrinsik Carèta Panḍâ’ / Bagian Ekstrinsik Cerpen Bahasa Madura

Bâgiyân ekstrinsik carèta panḍâ’ èngghi panèka unsur sè bâḍâ neng lowar carèta panḍâ’ kasebbhut. Unsur ekstrinsik ḍâri carèta panḍâ’ kasebbhut bâḍâ kaèdhânna sareng kabâḍâ’ân è sakobhengnga sè ngangghit è bâkto carèta panḍâ’ kasebbhut èyangghit.

Sè èmaksod kabâḍâ’an èngghi panèka kabiyasa’anna maghârsarè, kabhuḍhâjâ’an sè bâḍâ è ḍâlem dhisa otabâ kottha kennengnganna tokoh utama oḍi’ tor akarjâ Jhughân tamaso’ unsur ekstrinsik ḍâri carèta panḍâ’ èngghi panèka aropa’aghi pangalamanna sè ngangghit.

Pangalaman panèka aropa: 

• Biografi èngghi panèka aèssè riwayat kaoḍi’ânna sè ngangghit.
• Kabâḍâ’an psikologis, èngghi panèka kabâḍâ’anna psikologis sè ngangghit sareng sè maos carèta.

Tamaso’ jhugân ḍâ’ unsur ekstrinsik èngghi panèka pangangghebbhâ maghârsarè ḍâ’ pokpara sè èkacarèta. Mèla ka’ḍinto, panganggheb ghellâ’ bisa aghâmbârraghi soka’ bhuntenna maghârsarè ḍâ’ pokpara sè èkacarèta.

Opamaèpon pokpara akadhiyâ conto ka’ḍinto. Bâḍâ na’-kana’ sè anḍi’ pangaterro mellèya na’-enna’an sè bâghus tor larang, nangèng pèssèna ta’ cokop. Pas kana’ ghella’ ngangghuy pèssèna SPP ka’angghuy mellè na’-enna’an. Nangèng, è bâkto masok ka toko na’- enna’an pas bâḍâ na’-kana’ ngemmès mènta pèssè. Oca’na, “Tang embu’ sakè’, tapè sèngko’ ta’ anḍi’ pèssè ka’angghuy mellè obhât.” Sowarana nga’-ra’nga’ acora’ nangèsa. Ḍârina ta’ mangghâ, pèssèna pas èbâghi. Marè narèma pèssè, kana’ jârèya pas berka’ lajhu maso’ ka apotek ka’angguy mellè obhât.

Manabi ghuru pas nyoro morèddha ka’angghuy atanya ḍâ para orèng seppo, “Ponapa pamangghi panjhennengngan manabi nèngalè na’- kana’ sè bâbâtegghâ akantha sè ècarèta’aghi ghellâ’?” Pakonna ghuru ghellâ’ ampon tamaso’ ḍâ’ pakon ka’angghuy nganalisis unsur ekstrinsik cerpen. Jhughân, manabi ghuru pas apakonan ḍâ’ morèddhâ sopajâ nyo’on onèng ḍâ’ ghuru agâma, “Ponapa hokomma atatolong ḍâ’ orèng sè sanget bhuto ḍâ’ partolongan?”

Baca Artikel Lainnya :
Puisi Bahasa Madura
Ghancaran Bahasa Madura
Carpan Bahasa Madura

Cara Mengidentifikasi Unsur Ekstrinsik Cerita Topeng Dhalang

Cara Mengidentifikasi Unsur Ekstrinsik Cerita Topeng Dhalang

Neng pangajhârân panèka, sampèyan kodhu ngaghâli bâgiyân-bâgiyân ekstrinsik ḍâlem Topèng Ḍhâlâng. Sampèyan kodhu maghut ḍâ’ pandhuman sè ampon èsaḍiyâ’aghi è bâbâ panèka sopajâ maghâmpang è ḍâlem nantowaghi bâgiyân ekstrinsik ḍâlem Topèng Ḍhâlâng.

Bagiyan Ekstrinsik Cerita Topeng Dhalang

Bâgiyân èkstrinsik, èngghi panèka bâgiyâ sè nyoson sèttong karya sastra sè è ḍâlemma aghânḍhu’ bhâb sosial, biografi, psikologi, sareng salaènna.

• Bhâb biografi, èngghi panèka sè ngangghit aghaḍhuwân sèttong kayâkinan, sè maos bisa ngollè’èkarya sastra èpon. 
• Bhâb psikologi, èngghi panèka karangan bisa dipengaruhi kabâḍa’anna jhâman
• Bhâb sosial, èngghi panèka sè ngarang bisa ngobâsanè sè maos.

Perhatikan Contoh Cerita Topeng Dhalang di Bawah ini

DRUPADI

Drupada(ramana Drupadi) : “Hè.....tang maghârsarè kabbhi sèngko’ mabâḍâ’â sayembara, pa-sapa sè bisa ngocol pana pas nanceppaghi ka cakra sè teppa’na apoter, so sèngko’èpakabina bân Drupadi.” 

Karna : “Kaulâ ngèrènga rato.” 

Drupada : “Oo....bâ’na anḍi’ karep kèya ka tang ana’.” 

Karna : “Èngghi ka’ into rato.” 

Drupada : “Mon mara jârèya cacak bâ’na ocol pana rèya pas panancep ka cakra sè apoter Karna nyacak ngocol pana kasebbhut, pana kasebbhut lajhu nancep ènga’- tengnga’anna cakra sè apoter.” 

Drupadi : “Saporana kanjeng rama abdhina ta’ poron èpanèkasareng Karna, sabâb Karna pottraèpon kusir.”

È antara sè ngèrèng bâḍâ sè anyama Arjuna(saèstona Pandawa: Yudistira, Bima, Arjuna, Nakula, Sadewa) 

Arjuna : “Abdhina ngèrènga jhughân sayembara ka’dinto, rato! 

Drupada : “Iyâ mara cacak bâ’na ngocol.” Arjuna ngocol pana, lajhu jhujhuk ḍâ’ nga’-tengnga’anna cakra sè apoter. Totok lekkas.............. 

Drupadi : “Manabi sapanèka rama, abdhina poron èpanèka sareng Arjuna (Panḍhâbâ) sabâb Pandawa katoronan rato.” (Dhâddhi Drupadi aghâḍhuwân raka kalèma).”

Ḍhâ-kanḍhâ è attas sè aghânḍhu’ bâgiyân ekstrinsik: 

Sosial : Drupadi ta’ kasokan, sabâb Karna pottrana kusir(bânnè katoronan rato) 

Biografi : Carètana sayembara. 

Psikologi: Karna rajâ atè sanaosa pottrana kusir nangèng rajâ atè ka’angghuy ngèrèng addhuwân mana.

========== Baca Juga : ==========

Materi Ghancaran Bahasa Madura

Materi Puisi Bahasa Madura

Materi Drama Bahasa Madura

Materi Topeng Dhalang Bahasa Madura